Zevende week Siem Reap

Moment van schrijven: Ik zit nog steeds onderweg in de bus van Siem Reap naar Phnom Penh. Het is nu ondertussen 12.30 uur. Nog 2,5 uur te gaan. Ik heb alweer een aardige inhaalslag gemaakt met mijn blog. We irriteren ons mateloos aan de buschauffeur. Ik denk dat de teller van claxonneren ondertussen op 3000 staat. Zo vaak claxonneert hij. Wat een idioot. En een beste chauffeur is het ook niet. Ik heb hem net een idioot genoemd en tegen hem gezegd dat ie normaal moet doen, want hij ging inhalen zonder dat hij kon zien of er tegemoetkomend verkeer was. En ja, hoor er was tegemoetkomend verkeer en hij moest keihard op de rem trappen. Toen heb ik even boos naar hem geroepen in het Nederlands.

Nu weer terug naar het verleden. Het was maandag 21 maart en deze ochtend begon niet makkelijk. Ik was namelijk mijn fietssleutel kwijt! Overal zoeken, zoeken, mijn kamer overhoop gehaald, beneden in de gemeenschappelijke ruimte gezocht, maar kon nergens wat vinden. Bij de gevonden items lag hij ook niet. De sleutel moest wel ergens bij de guesthouse zijn want ik ben die avond ervoor gewoon met de fiets teruggekomen. Kon hem niet vinden. Uiteindelijk heb ik het opgegeven en mijn kamersleutel afgegeven bij de receptie zodat ze mijn kamer konden schoonmaken. 

Toen ben ik maar naar het kantoor van Concert gelopen om de reservesleutel te halen. Vervolgens moest ik weer terug naar de guesthouse lopen om mijn fiets te halen. In totaal heb ik 3 kwartier gelopen. Ik was van plan om de dag erna maar een sleutel te laten bijmaken om de sleutel te vervangen. Ik wilde nog even een dag wachten want misschien vinden ze me sleutel wel ergens in of rondom de guesthouse.

Uiteindelijk was ik die ochtend pas om 10.00 uur op het project. Gelukkig kon Tep mijn les overnemen. Toen ik op school aankwam vroeg iedereen aan me of ik mijn sleutel had gevonden, wat een medeleven allemaal. Ik heb vervolgens vooral huiswerk en toetsen nagekeken.

Het was daarna alweer snel pauze. Myrthe en ik hadden nog de restjes van de cooking class dus dat hebben lekker opgepeuzeld in de guesthouse. Onmiddelijk nadat ik mijn Banana Flower Salad had gegeten werd ik ineens zo misselijk. Ik voelde dat ik moest overgeven, dus ik rende naar mijn kamer. Probeerde mijn kamersleutel te zoeken in mijn tas.. terwijl ik probeerde niet over te geven. Kon ik mijn kamersleutel niet vinden. Ik denk, ben ik nou weer een sleutel kwijt? Toen bedacht ik me dat ik mijn kamersleutel had afgegeven die ochtend om mijn kamer te laten schoonmaken. Ik weer naar beneden gerend, sleutel gepakt en weer naar boven gerend. Nou heb uiteindelijk niet overgegeven maar wel de rest van mijn pauze op bed gelegen. En ja hoor, de schoonmaaksters hadden mijn fietssleutel gevonden in mijn kamer! Uiteindelijk weer 's middags naar school gegaan want het rusten heeft me goed gedaan. Ik denk dat ik was bevangen door de hitte of mijn Banana Flower Salad was niet goed. De rest van de middag ging goed op school. Lesjes gedaan en in de bibliotheek gechilt. 

's Avonds toen we rond 19.00 uur in de guesthouse zaten voordat we gingen eten, kwam Nathan aan. Hij was naar Thailand geweest en komt weer even op bezoek in Siem Reap voordat hij doorreist naar Hong Kong. Iedereen die Siem Reap verlaat, komt altijd weer terug. Goed om hem weer te zien. Hij gaat zelfs nog een dagje vrijwilligerswerk doen. 

Met Djamila, Laura en Myrthe heb ik gegeten bij Pages, een gezond restaurant. Het was natuurlijk weer heerlijk.

Dinsdag 22 maart was weer een leuke dag op SK. De lessen gingen goed. Er was een les dat de kinderen moesten zingen. Ik deed het een paar keer voor zodat ze weten hoe ze de woorden moeten uitspreken. Toen deden we het samen en en toen moesten ze het alleen doen. De Cambodjanen spreken de S niet uit wanneer ze het wel moeten, en als het niet moet dan plakken ze overal een S aan vast. Ik heb weer 100 keer herhaald: "it feelssss soft" en nog meer van dat soort zinnen. Uiteindelijk hadden ze het onder de knie en begon iedereen te juichen en te klappen en lachen.
Zelfs in de les van 3.30 uur werd er geklapt en gejuicht, ze kwamen helemaal los!! 

In de bibliotheek was lieve Mara er weer. Hij was aan het spelen met lego en we hebben spelletjes gedaan. Hij is zo ontzettend lief en hij heeft mijn hart gestolen met zijn onschuldige ogen en mooie glimlach. Maar je ziet aan hem dat hij arm is door zijn kleren en zijn rotte tandjes. Het breekt mijn hart. Ik kreeg tranen in mijn ogen. Zo'n lief jongetje, onschuldig, zo jong en dan opgroeien in armoede met zo weinig kansen. Ik hoop dat zijn leven beter wordt.

We gingen nog met een paar kinderen van de bibilioheek change chairs doen buiten. Wat hebben we weer gelachen zeg!

Toen we aan het spelen waren, kwam Djamila met een paar collega's van haar project naar ons project. Onze projecten gaan namelijk samenwerken op het gebied van Young Adults met onderwerpen als hygiene en huiselijk geweld etc. Daar willen onze projecten gezamenlijk workshops over geven in de nabije communities. Goed initiatief.

Toen het pauze was bleven Myrthe en ik nog even hangen met Tep en we hebben echt een hele tijd met hem gekletst over van alles en nog wat: voetbal, cultuur, etc. Interessant. Over dingen gepraat waar we eigenlijk nog nooit over hebben nagedacht. Cambodja doet namelijk nooit mee met het WK. Vrouwen die broeken dragen in Cambodja is pas sinds een paar jaar acceptabel.

In de pauze langs de Old Market om een fruitshake te halen. We fietsen er elke dag langs en overal staan karretjes met fruit voor de verse fruitshakes voor 1 dollar. Echt heerlijk! We hebben een nieuwe fruit ontdekt soursop. Vandaag hadden ze die niet, dan maar een shake met passion fruit en mango. Ook heerlijk. Ze hebben alle soorten fruit: soursop, mango, ananas, avocado, guave, passievrucht, jack fruit, dragonfruit, aardbei, banaan, rambutan, longan balls en ga zo maar door!!

Nathan had deze dag een scooter gehuurd en bood iedereen aan om hen naar hun project te brengen. Daar maakten Myrthe en ik graag gebruik van op dinsdagmiddag. In de pauze zijn we eerst naar Victory gegaan om onze zwemspullen te pakken om vervolgens met ons drieën op de scooter naar de River Garden Pool te gaan. Daarna heeft Nathan ons naar het project gebracht om ons vervolgens aan het einde van de middag weer op te halen. We hebben hem een rondleiding van SK gegeven. 

Heerlijk om een keer niet bezweet op school aan te komen. We drinken hier minimaal 3 liter water op een dag en dat zweet je er gewoon allemaal uit. WC's gebruiken we hier gewoon niet. Echt bizar. Het is ook gewoon bizar warm. Om 19.00 uur 's avonds is het hier nog 37 graden. Wie verzint dat nou? Gevoelstemperatuur is ver boven de 40 graden (RealFeel 45 graden). Mensen hebben nu echt slaapproblemen door de hitte, de buitenlanders maar ook de Cambodjanen. En ze zeggen dat april nog erger wordt.. Ik zet me schrap!! Ik maak  korte nachten. Ik ben altijd ruim voor de wekker wakker rond een uur of 6. Nou daar had ik in Nederland geen last van;-).

's Avonds hebben we gegeten met een hele groep van 9 bij een restaurant. De groep wordt steeds groter, want elke nieuwe vrijwilliger is gewoon welkom in de groep. De tafel bij Victory wordt te klein! We moeten gaan uitbreiden.

Woensdag 23 maart was weer een prima dag op school.

Myrthe en ik hadden het over onze studenten toen we aan het fietsen waren. Van sommige kinderen kan je zien dat ze echt heel slim zijn. In de klas lopen sommigen ver vooruit maar je ziet het ook in de bibliotheek met bepaalde spelletjes als Rummikub. Wat een inzicht hebben ze. Andere kinderen zijn weer heel goed met hun geheugen of juist heel erg creatief. Er zijn er heel wat die het ver zouden kunnen schoppen in het leven als ze de mogelijkheid daartoe hadden. Zo zonde dat er waarschijnlijk veel talent verloren zal gaan of niet optimaal benut zal worden. Ik word daar wel verdrietig van, zou graag wat meer voor ze kunnen betekenen en ben erover na aan het denken om in Nederland een fonds of stichting op te zetten om bepaalde dingen voor ze waar te kunnen maken.

In onze pauze zijn Myrthe en ik eerst langs de Old Market gefietst om dan toch een karretje te vinden die soursop had. Mmm Soursop en passion fruit. Heerlijk! Daarna even langs concert gefietst om de reservesleutel van mijn fiets terug te brengen en even met Sarah gebabbeld om te vermelden dat ik een weekje langer op mijn project blijf. Ik wil dat netjes aan hen laten weten maar wil het eigenlijk zelf regelen met mijn project en guesthouse en niet via Concert. Want dat scheelt geld natuurlijk en dan kan ik het geld dat ik bespaar aan SK doneren. 

Daarna even de fietspomp geleend om onze banden op te pompen want die hebben nogal wat te verduren. Daarna linea recta naar the river garden pool. Daar was mijn vriendin.. Ik weet niet of ik eerder over haar heb verteld, maar toen ik een keer op Pub Street was in een van mijn eerste weken was dit meisje aan het dansen op straat. Ik dacht dat ze bij een van de clubs hoorde, maar dat is dus niet zo. Ze kan gewoon heel goed dansen en ze houdt ervan. Die avond dat ik haar voor het eerst zag, gaf ze mij een ring gemaakt van rietjes. Superlief.
 
Een aantal weken daarna kwam ik haar weer tegen bij River Garden Pool. Ze keek de hele tijd naar mij en ze wilde dat ik in het zwembad sprong en ze wilde hand in hand in het zwembad springen. Nou je begrijpt wel dat ik dat toch een beetje vreemd vond, maar ja ach het zal wel de cultuur zijn ofzo dacht ik. 

Toen kwam ik haar vandaag dus weer tegen. Ze glimlachte elke keer naar me, en ze wenkte me om het zwembad in te komen. Ik zei ik kom zo wel. Maar ze bleef maar kijken en lachen. Ik dacht is ze verliefd op me ofzo? Uiteindelijk pakte ze me bij me voeten en toen ben ik maar met haar het water ingesprongen. Uiteraard verloor ik mijn bikinitopje en schaterden we het uit van het lachen. We zijn op de kant gaan zitten en toen raakten we aan de praat en toen vertelde ze me van alles over haar leven. Ze heet Sofia, haar moeder was overleden toen ze 12 was aan HIV, moeder was zelf 47. Sofia heeft 9 broers en zij is het enige meisje en moest altijd hard werken thuis omdat ze dus het enige meisje was en haar moeder dus op jonge leeftijd heeft verloren. Je ziet ook wel aan haar dat ze een hard leven heeft gehad en ze is nog maar 25. Ze heeft trouwens Engelse vriend van 52, die piloot is, getrouwd is en een kind heeft. Hij stuurt haar regelmatig geld en ze houdt heel erg van hem. Myrthe en ik keken elkaar meteen sceptisch aan van: hmmm, zo'n typisch geval van een Westerse rijke man die misbruik maakt van een arm Aziatisch meisje. Sofia werkt bij I love massage, een massagesalon bij Pub Street, en zal niet heel veel verdienen daar. Sidenote: een week of twee later kwamen we Sofia tegen in Pub Street tijdens het uitgaan en haar "vriend" was er ook en ja het was een lelijke, dikke, vieze oude man. Bah bah bah. En hij vond het maar al te leuk om met andere vrouwen te flirten terwijl Sofia in het naastgelegen restaurant in slaap was gevallen aan een van de tafels. Hoe raar en triest! Ons scepticisme werd bevestigd.  

Sofia's vriendin Linda was ook bij het zwembad. Ze wonen samen. Heel toevallig heet ze ook Linda. Linda is schijnbaar een veel voorkomende naam in Cambodja. Linda had ook aardig wat te vertellen over haar leven: haar broer die net getrouwd is en nu al een "girl on the side" heeft die zwanger is. Een vriendin van haar die op een gruwelijke manier is mishandeld en daardoor haar ongeboren kind was verloren. Linda zelf die deel was van een tweeling, maar haar tweelingzus, Lida, was overleden net na de geboorte vanwege afwijkingen. Linda zelf heeft een hartafwijking. Myrthe en ik hebben dus interessante gesprekken gehad tijdens onze lunch. Wat een ander leven hebben deze meiden. Een bijzondere ervaring.

's Avonds gingen we naar mijn favo Lily Pop om weer Amok te eten. Gelukkig was er nog Amok dit keer. Laura heeft drie weken op Amok gewacht. Sinds ze in Cambodja is heeft ze nog geen Amok gegeten omdat ze geen andere Amok dan die van Lily wilde. Nou, ze vond het fantastisch!

Daarna ging ik richting bed, maar Nathan stuurde me nog een berichtje: fruitshake? Ach ja ik ben altijd wel te porren voor een fruitshake en Nathan had de scooter dus we zouden weer snel terug zijn, dacht ik. 

Bij het kopen van de fruitshake - uiteraard soursop passion fruit - bij zo'n karretje raakte ik echter aan de praat met de verkoopster, Nancy. Ze vroeg me wat ik in Siem Reap deed. Ik vertelde haar over mijn vrijwilligerswerk en over Salariin Kampuchea. Ze wilt dat haar zoontje van 10 jaar Engels leert, dus ik heb haar de gegevens van SK en Ravy gegeven. Weer een leerling voor SK gerekruteerd!

Donderdag 24 maart was weer een gezellige dag op school. Ik heb weer prima de lesjes gedaan en in de bibliotheek hadden we een activiteit: fotolijstjes maken. We hadden fotoframes uitgeprint zodat de kinderen deze konden inkleuren. We hebben foto's van de kinderen gemaakt, de foto's geprint en op de lijstjes geplakt. De kinderen vonden het prachtig. We hebben uiteraard meer foto's gemaakt dan nodig, want de kinderen wilden de hele tijd op de foto. We hebben echt super leuke foto's gemaakt en heel veel plezier gehad.

's Avonds hadden we onze eigen Dutch Night georganiseerd. Laura, Myrthe, Fauve en ik hadden boodschapjes gedaan: wijn, olijven, avocado, stokbrood, crackers en watermeloen gekocht. Kaas en drop toegevoegd die mijn ouders hadden meegenomen en we hadden een heerlijk dineetje op de rooftop van de guesthouse. We hadden onze kussens meegenomen en konden daar goed zitten op de stoelen aan tafel. Myrthe en ik hadden de Rummikub van SK meegenomen en we hebben een aantal potjes gespeeld. Is ook eens lekker om een avondje "thuis" te blijven en niet uit eten te hoeven gaan.

Vrijdag 25 maart: het was uiteraard weer spelletjesdag. Change chairs, hangman en stop the bus. Weer heerlijk gelachen met de kinderen. 's Ochtends hadden we een vergadering over 8 april wat over twee weken is. 8 april hebben we party op het project. Het is dan de laatste dag voordat de vakantie begint voor de scholen. Het is dan vakantie vanwege het Khmer Nieuwjaar die dit jaar van 13 tot 16 april duurt. De scholen zijn dan een week dicht. Daarom hebben de meeste vrijwilligers besloten om op vakantie te gaan en wij gaan dus naar Koh Rong. 

Tijdens de vergadering bespraken we het plan voor 8 april. Het feest zal om 14.30 uur beginnen. We gaan eerst een paar uur spelletjes doen. Dan rond 17.00 uur eten. Het eten zal bestaan uit curry met brood. Na het eten: voetjes van de vloer. Er worden rond de 200 kinderen verwacht, dus het vergt wat organisatie. De taken worden verdeeld: Ravy houdt overal toezicht, Pitou doet de boodschappen, Bona houdt toezicht op de 20 oudere leerlingen die gaan helpen met het koken en serveren van het eten, Tep organiseert de spelletjes en het muziek met twee oudere leerlingen, en de vrijwilligers helpen waar nodig. We hebben er veel zin in !!

's Avonds zijn we weer voor tapas gegaan bij Ivy, daarna Yolo. Toen zijn we voor een half uurtje naar een hele slechte ladyboy show gegaan. Toen weer Yolo en daarna een dansje gedaan bij Angkor What? en Temple Bar. We hebben daar twee gasten ontmoet die op een wereldreis zijn voor 9 maanden op hun motor. Ze reizen van Nieuw Zeeland naar Engeland. Heel bijzonder om de dingen te horen die ze nu al hebben meegemaakt op hun reis.

Zaterdag 26 maart moesten Myrthe en ik weer op tijd uit bed want vandaag hadden we de ceremonie van Tep's overleden grootmoeder. Daaraan voorafgaand gingen Pitou, Myrthe, Marijke, Bona en ik naar West Baray. Daar is een groot meer waar je heel de dag kan rondhangen in een hangmat. Het was ongeveer 40 minuten met de tuk tuk naar West Baray. Pitou had haar neef of een vriend van haar neef geregeld als tuk tuk driver. 

Bij West Baray hebben we eerst spelletjes gespeeld: memory en Rummikub. Daarna heb ik daar even rondgelopen en foto's gemaakt. Doordat het nu het droge seizoen is, is er heel weinig water in het meer, maar het was nog steeds mooi. Vervolgens hebben we gegeten. Je kon daar heel makkelijk eten bestellen: we hadden rijst, een hele vis, een hele kip, mangoreepjes en nog veel meer. Heerlijk was het weer en het kost bijna niks. Nadat we onze buikjes vol hadden gegeten hebben we een dutje gedaan in de hangmatten. 

Rond een uur of 15.30 reden we met de tuk tuk richting de ceremonie. Bij een dergelijke ceremonie moet je aan de bovenkant wit dragen en daarom hadden we allemaal netjes een witte blouse of t-shirt aangetrokken. We kwamen daar aan en liepen naar binnen. Het is gebruikelijk dat je een donatie doet, dus wij hebben 3 dollar gegeven bij binnenkomst en in ruil daarvoor krijg je een pak koekjes. Lekker hoor. Je wordt daarna meteen gezegend, maar we hadden natuurlijk totaal geen idee wat ie allemaal zei. Ik voelde me in elk geval gezegend. Naar binnen gelopen, naar iedereen netjes hoofd gebogen en handen in bidstand. Er stonden wel meer dan 50 versierde tafels. Het zag er uit alsof er een bruiloft zou plaatsvinden.

Iedereen vond het wel bijzonder om ons daar te zien en iedereen was heel vriendelijk. We werden aan een ronde tafel gezet en kregen daar rijstsoep met verschillende groente en kip erin. Al gauw kwamen David en Ravy ons vergezellen en nog een paar vrienden van Tep. Veel praten konden we niet, want de muziek stond natuurlijk op maximale volume. Verderop zag ik dat de ceremonie plaatsvond met priesters en monniken maar daar zitten alleen de directe familieleden bij. 

Kort nadat we ons eten hadden gegeten gingen we er weer vandoor. Het is gebruikelijk dat je even langskomt bij een dergelijke ceremonie ook al ken je deze persoon niet goed of persoonlijk. Het is eigenlijk een beetje hetzelfde in Nederland: uit respect ga je even langs om te condoleren. Bijzonder om mee te maken.

's Avonds hebben we bij Petit Cuisine gegeten en een potje pool gespeeld bij de X-bar.

Zondag 27 maart was de laatste dag weer van Nathan. We hebben 's ochtends met hem rondgehangen in de guesthouse en gingen rond 13.00 uur naar de Holi Party (toepasselijke naam aangezien het in Europa Pasen is). We hadden een soort colour run party verwacht, maar toen we daar aankwamen, leek het ons niet zo leuk en de muziek was raar, toch maar niet dus. Myrthe, Laura en ik fietsten naar het Peace Café, hebben daar een lekkere lunch gehad en een paar uurtjes gechild. 

Daarna zijn Fauve en ik zijn voor een Khmer massage gegaan, 3 dollar voor 1 uur. Niet te geloven hoe goedkoop en het was nog goed ook. Vrijwilligers krijgen korting.

's Avonds hebben we gegeten bij Lily Pop en we hebben weer Amok gegeten. Ik hou van Lily!